Luisterbars naar Japans model, luistersessies in volledige duisternis, intieme huisconcerten op geheime locaties... Het lijkt er op dat we met z’n allen honger hebben om muziek ook eens anders te beleven. En waarom niet languit tussen de kussens op de vloer, urenlang op een godvergeten zondag? Sinds enkele jaren duikt Matinée maandelijks ergens anders op in Brussel om ons onder te dompelen in ambient, jazz en meer. Johannes Mevis, samen met Marie De Broeck het brein achter dit concept, doet alles uit de doeken.
Blijkbaar hebben we Matinée te danken aan een pandemie.
Johannes Mevis – We kregen het idee inderdaad tijdens Covid. Door de maatregelen kon je niet meer gewoon feesten en plots vond je festivals met slaapconcerten, een zithoek met een dj, noem maar op. Opeens werd er veel meer geluisterd. Denk ook aan alle livestreams die we thuis gevolgd hebben. Zelf vonden we tijdens de lockdown veel rust in ambient muziek en toen de wereld weer open ging, wilden we die rust niet zomaar verloren laten gaan. Zo is Matinée ontstaan. Als een maandelijkse baken van rust in de drukke stad. Er komt zoveel op je af en dan is de pauzeknop induwen ook punk. Pas op, het is zeker geen aanklacht tegen het nachtleven, eerder een aanvulling. Je kunt op zaterdag alles geven en op zondag languit genieten van muziek.
Komen mensen urenlang hangen?
Johannes – Vaak wel. Matinée is een soort van ontmoetingsplek, waar van alles kan gebeuren. Op zondag moet je niks. Je moet ook niet reserveren, je komt gewoon af, leest een boek, eet iets, speelt een spelletje, je ziet maar. Ambient evenementen kunnen pretentieus zijn, in donkere ruimtes vol rook enzovoort. Wij wilden dat doorbreken en kozen voor events in daglicht, kleurrijk artwork en een speels interieur.
Met massa’s tapijten en kussens die van elke locatie een oase maken. Matinée verandert continu van plek, is ergens ongrijpbaar. Wat maakt een locatie geschikt?
Johannes – De grootte en de akoestiek zijn belangrijk, maar het belangrijkste blijft dat het een plek is waar je het gevoel krijgt dat je er tot rust kunt komen. En als dat nog niet zo is, dan gaan we daar naar op zoek met onze inkleding van de ruimte. Een ideale plek heeft ook een aparte ruimte voor workshops of live muziek. Eigenlijk bieden we telkens een redelijk gelijkaardig concept aan, maar door van ruimte te veranderen blijft het spannend en kunnen er zeer verassende dynamieken ontstaan.
Matinée had inderdaad al verschillende vormen en locaties. Jullie belandden al op een boot, bivakkeerden vier zondagen op een rij in een café als Staminée... Wat was voor jou de meest memorabele editie?
Johannes – Mmm, ik ben een echte ochtendmens, weet je? Dus ik vond het heerlijk om twee ochtendconcerten te programmeren op het dak van Bozar. Het begon telkens om 7u30 en toch zat er zo’n 150 man. Tof om te zien dat we ook met dat moment van de dag iets konden doen. Maar onze ideale locatie was eigenlijk het ABC-huis. ABC staat voor Art Basics for Children. Het is een plek waar kinderen kunnen creëren en dat zie je in de vormgeving, die is zo speels. We hebben daar de groep Hoera. zijn ding laten doen, maar ook Indre Jurgeleviciute op haar kanklès.
Hoe stellen jullie eigenlijk het muziekprogramma samen voor zo’n lijzige luisterdag?
Johannes – We spreken soms van zondagsmuziek. We selecteren daarom in de eerste plaats deejays in de lichtere hoek van ambient muziek. Kaili Malone kan me tot tranen toe bewegen, maar op Matinée hoeft dat niet. Tegelijkertijd voelen we dat we het idee van luistermuziek nog verder kunnen uitrekken. We zijn daarom ook jazzmuzikanten en avantgarde geluidskunstenaars gaan uitnodigen. En onlangs brachten twee neyspelers, Christos Barbas en Mevlüt Akgüngör, prachtige Ottomaanse muziek! Al zittend luisteren en eten is iets van vele culturen, dus we hebben nog veel te ontdekken.
Jullie hadden eens muzikanten Bert Cools en Adia Vanheerentals over de vloer voor een impro van maar liefst drie uur!
Johannes – (lacht) Straffer nog: we deden ooit een ambient jam van acht uur! Daar deden toen twintig muzikanten aan mee. Zo’n eindeloze jam is wel interessant want het is niet echt een luisterconcert. De muzikanten spelen ook anders, meer mét elkaar en veel opener. Het gaat om mekaar vinden en als het eens helemaal stilvalt, is dat helemaal niet erg. Dat maakt het ook zo spannend als je toch beslist om actief te luisteren: je weet nooit wat er gaat gebeuren. We gaan zo’n jams zeker vaker doen.
Pianiste Yu-Ting Li en drummer Victor Khaddaj passeerden ook de revue met hun elektro-akoestische ambient. Ze brachten net een plaat uit, Lives Lived. Waarom moesten zij absoluut naar Matinée komen?
Johannes – In Brussel zijn er heel wat leuke, energieke bands. Denk maar aan Kau Trio, Echt! of Tukan dat onlangs de AB vulde. Maar daarnaast heb je ook verfijndere dingen, fragiele dingen. Zoals dit duo dus. We hadden Victor op verschillende podia van het Brussels Jazz Weekend gezien en wisten meteen dat we hem eens moesten uitnodigen.
Jullie barsten duidelijk van de ideeën. Wat brengt 2025 voor Matinée?
Johannes – In de eerste plaats doen we gewoon gezellig verder zoals we bezig zijn, maar ik kan wel verklappen dat we ook een keer in het groen zullen belanden. Daarnaast hebben we gemerkt dat Matinée meer en meer een ontmoetingsplek geworden is en niet meer de luisterplek die het in het begin was. Daarom starten we in april met een nieuw concept: Ssht. We zoeken nog steeds verrassende locaties maar brengen de focus weer meer op de muziek. De eerste editie zal doorgaan in een kerk, voor de tweede staat er al een jonge saxofonist geprogrammeerd.
De Brusselse lente ziet er mooi uit. Bedankt!
Dit artikel verscheen in Jazz&mo' #31, een ode aan het lichaam, want het zijn tenslotte de vingers die over de toetsen en de snaren glijden, de voeten die de basdrum aanslaan, de longen die de lucht door de sax jagen en de heupen die als vanzelf mee wiegen. Met Berlinde Deman, Håkon Erlandsen, Lennert Baerts, Marjan Van Rompay, Femke Coopmans, Luc Nijs, Marc Leman, Mark Reybrouck, Jakob Warmenbol many mo'.