Meer poëzie. Altijd. Overal. In gesprek met Jan Ducheyne en Michaël Vandebril
De Partij voor de Poëzie is een partij met slechts één programmapunt: Meer Poëzie. Altijd. Overal. De Partij werd in 2018 opgericht door dichters Jan Ducheyne, Michaël Vandebril, Laurence Vielle en Lotte Dodion. Het is een losvast collectief dat bestaat uit meer dan vijftig dichters uit België, zowel Frans- als Nederlandstalig.
Gevestigde namen, beginnende dichters, slammers, veelsoortige poëtica’s en identiteiten, iedereen gelijk, iedereen anoniem om zo poëzie naar de straat en de mensen te brengen. Intussen werden tien ‘Signaalgedichten’geschreven. De onderwerpen varieerden van het belang van poëzie, over de vluchtelingencrisis, tot en met de (on)veiligheid van de publieke ruimte voor vrouwen of het debat over privacy. Het laatste wapenfeit van De Partij dateert van 2022, toen ‘Signaalgedicht #10’ een zomer lang een plek kreeg op billboards in de weiden van Watou die je met een verrekijker kon lezen.
DOMINIQUE COLLET: Na twee jaar laat De Partij opnieuw van zich horen en die herlancering gebeurt op Theater Aan Zee. Wat is voor jullie de aanleiding geweest om opnieuw in actie te schieten?
JAN DUCHEYNE: We vertrekken altijd vanuit een grote noodzaak en ‘goesting’. We vinden dat het tijd is dat er ‘iets’ gebeurt, dat poëzie weer de openbare ruimte wordt ingegooid.
MICHAËL VANDEBRIL: De laatste maanden is de wereld gekanteld, werden woorden en taal misbruikt om te liegen en manipuleren en dan kan poëzie een soort antidotum zijn. De beste en meest effectieve manier om dat te doen, is in de publieke ruimte. Poëzie als tegengif voor de andere kant van het spectrum: authenticiteit, nuance, diepgang en verbinding.
DC: In deze turbulente tijden is er een strijd aan de gang tegen kunstenaars en meer specifiek schrijvers. Hoe verklaren jullie dat?
MV: Heel simpel. Dichters en schrijvers zijn onafhankelijk. Ze behartigen niet de belangen van regeringen, regimes of multinationals, enkel die van zichzelf. Een schrijver is autonoom en dat vinden sommigen gevaarlijk.
JD: Wij zijn er met De Partij niet op uit om het systeem door elkaar te schudden maar we willen relevante gedichten kunnen schrijven én zorgen dat dichters en poëzie weer meer forum krijgen. Denk bijvoorbeeld aan de wereldwijde aandacht die Amanda Gorman kreeg door de voordracht van haar gedicht ‘The Hill We Climb’ tijdens de inauguratie van president Joe Biden. Poëzie mag meer weerklank krijgen. Ook hier bij ons.
DC: Jullie eerste gedicht heette ‘Signaal 1’ en was toen een verwijzing naar Het Sienjaal van Paul van Ostaijen. Spreken jullie opnieuw vanuit dat optimisme van het ‘JA’ zeggen?
MV: Absoluut. Simon Vinkenoog heeft ooit ook een JA-gedicht geschreven en die energie hebben we toen meegepakt en dat zijn we nu weer van plan. Dat is ook de energie van de Beat Generation met onder anderen Allen Ginsberg, die zich afzette tegen een heel materialistisch conservatief Amerika. De jonge Simon Vinkenoog was in die tijd bevriend met Ginsberg en was uitgenodigd op de grote Nacht van de Poëzie in een compleet uitverkochte Royal Albert Hall in Londen (1965) om daar voor te dragen. Hij organiseerde een jaar later zelf een soortgelijke Poëzie in Carré (Amsterdam) en Poëzie in het Paleis (PSK, Brussel). In 1973 organiseerde de dichter Guido Lauwaert op zijn beurt de eerste Nacht van de Poëzie. De rest is geschiedenis.
DC: Deze keer gaan jullie twee nieuwe Signaalgedichten op het publiek loslaten, telkens gekoppeld aan een artistieke interventie. Eentje tijdens TAZ en eentje op 11 september. Wat mogen we verwachten?
JD: Het eerste Signaalgedicht zal gelanceerd worden op 1 augustus. We organiseren een swingende parade voor de poëzie die zal vertrekken aan KAAP na het Apéro Poëzieprogramma om 13u. Die parade begeleidt ons naar de strandcabines waar het nieuwe Signaalgedicht ‘Tijd’ plechtig onthuld wordt. Eenmaal daar aangekomen lezen de schrijvers hun collectief gedicht voor zonder dat we weten wie welke regels schreef.
MV: We werken voor deze parade samen met de legendarische Broadway Jazz Gang met onder anderen een Oostends monument, de trompettist én begiftigd scatter Eddy Laga in hun rangen, en de immer een lach op het gezicht toverende majorettes van Majoretski. Kunstenaar Bram Van Moorhem zal het gedicht vormgeven. Elke regel wordt in gouden letters op een strandcabine geplaatst. Daarna trekt de parade verder naar Café Koer in het Leopoldspark.
JD: De lancering van het tweede Signaalgedicht vindt plaats op 11 september. We vragen opnieuw aan een achttal dichters om een nieuw gedicht te schrijven. De bladwijzer met het tweede Signaalgedicht zal door Jelle Jespers worden vormgegeven en dat verdelen we vanaf 1 augustus tot 11 september. Die dag plannen we onze PoeticAttack. We vragen aan literatuurliefhebbers om hun liefde voor de literatuur te delen door een boek gelijk waar in de publieke ruimte te leggen met een boodschap en de bladwijzer voor de vinder.
MV: We lieten ons voor deze actie inspireren door David Giannoni van maelstrÖm reEvolution, die in 2003 een gelijkaardige Attentat poétique opzette. Boeken werden toen ook wild verspreid als reactie op de terroristische aanslagen van 9/11. Wij voegen het element ‘poëzie’ toe en samen met de steun van de bevriende organisaties la Maison de la Poésie d’Amay, Poëziecentrum, Poetik Bazar en maelstrÖm willen we deze actie dit jaar herhalen. Belgische steden maar hopelijk ook kleine dorpsteegjes zullen worden overspoeld door boeken en poëzie. Zo hopen we iedereen poëtisch positief te mobiliseren. Een aanslag op het hart en het hoofd. En zo is de cirkel rond.
JD: Meer Poëzie. Altijd. Overal.
WIL JIJ OOK MEER POËZIE, OVERAL, ALTIJD?
Steun de Partij voor de Poëzie en wordt partijlid.
Mail naar partijvoordepoëzie@outlook.com om te weten te komen hoe je je genummerde lidkaart kunt verkrijgen.
Afspraak 1 augustus ter hoogte van KAAP in Oostende.
Meer beeldmateriaal: neem een kijkje op paukeslag.org.
