De Keltische reus in Kontich: van idee tot tweede lustrum

In 2013 werden in Kontich-Kazerne voor de dertigste keer Meifeesten gevierd. Bruno Stappaerts vond dat de ideale gelegenheid om een grote openluchtvoorstelling te organiseren. Vanuit zijn ervaring als scenograaf bij theatergezelschappen en muziekgroepen en zijn persoonlijke interesse in de wat op de achtergrond geraakte reuzencultuur groeide het idee om een reus de hoofdrol te laten spelen in een verhaal. Hij herinnerde zich uit zijn jeugd dat bij feesten in Borgerhout steeds reuzen werden ingezet. Ook het werk van zijn broer die als poppenspeler rondtrok, vormde mee een bron van inspiratie. Stilaan groeide dit idee uit tot een groot project waarin scholen, verenigingen en andere geïnteresseerden vanuit hun eigen talenten zouden samenwerken om een creatieve voorstelling tot stand te brengen. Het boekje ‘Rupera’ van Alfred Michiels 3 deed de puzzelstukjes helemaal in elkaar vallen. Daarin staat namelijk dat de oorsprong van de gemeentenaam Kontich verwijst naar Contios, een Keltische honderdman. De organisatoren van de Meifeesten waren enthousiast: Kontich zou een reus krijgen die aan onze vroege dorpsgeschiedenis werd gelinkt.

Eerst en vooral werd er op zoek gegaan naar mee details over de Keltische voorgeschiedenis van Kontich in samenwerking met de heemkundige kring4 en naar verwijzingen die nu nog terug te vinden zijn in de Kontichse toponiemen, zoals de straatnamen Alfsberg en Keltenveld, en de verschillende archeologische vondsten. 

Tweede stap was het oprichten van een werkgroep/denktank met mensen met een verschillende achtergrond, uiteenlopende interesses en complementaire talenten. Deze groep kreeg de toepasselijke naam REUZENplan. Samen stonden zij in voor de uitwerking van dit project en voor de praktische organisatie ervan. Ter voorbereiding werden er verschillende bestaande spektakels bezocht en werd er gezocht naar een verhalenschrijver, kunstenaars, sponsors, muzikanten, acteurs, figuranten, kostuumontwerpers, technische oplossingen, de juiste materialen. Samenwerking in creativiteit was het centrale thema. Er werd nagedacht over een ontwerp voor “onze” reus. 

Vanuit dat voorbereidende werk werden verenigingen en scholen gecontacteerd. Verschillende van hen wilden graag meewerken aan dit “grootse” project.

Een eerste en belangrijke inspiratiebron werd gevonden bij Zinneke Parade, een sociaal-artistiek project in Brussel, waarin gewerkt wordt met een reuzenfiguur. Na contact met de verantwoordelijke Myriam Stoffen was het meteen duidelijk dat de opbouw van een reus en de voorstelling die zouden volgen, een sociaal gebeuren moesten worden. Ook het idee achter de opbouw van hun kartonnen Monsterbröll5, ontwikkeld door Pierre Delcourt, was zeer geschikt. Hij kon allerlei houdingen aannemen en bewegen. Deze manier van vormgeving zou ook goed werken voor de Kontichse reus in wording.

Om met dit verhaal alle leeftijden aan te spreken was ook hier samenwerking de sleutel. Werkgroep REUZENplan leverde de inspiratie, Koen Herreman pende voor ons een fantastisch reuzenverhaal neer. Hij zorgde ervoor dat het een tekst voor volwassenen werd, maar dan wel één die zo kon worden gebracht dat hij ook kinderen aansprak. Er werden Keltische straatnamen in verweven en een stukje historie met verwijzing naar het Keltische verleden van de gemeente Kontich. Koen schreef trouwens ook de tekst van het reuzenlied waarvoor Jan Van der Roost8 de muziek componeerde. Er waren vijf koren bereid om mee te zingen, veel stemmen van alle leeftijden. Het veertigkoppig harmonieorkest van Vrede en Vermaak begeleidde de koren. 

De inwoners van de Dorre Eikstraat verenigden zich in straatgroep ‘Dolle Eik straat’ en creëerden zelf de Sprekende Eik die in het verhaal met Contios een gesprek voert. Hiervoor werd het verhaal aangepast. Dit paste perfect in het plaatje, want de eik was een zeer belangrijke boom bij de Kelten. Fanfare Sint-Cecilia uit Waarloos zorgde voor de muzikale omlijsting bij de intrede van de Dolle Eik.

Voor de ploeg poppenspelers en dansers konden we bij dans- en turnkring Sparta terecht. Om Contios tot leven te brengen, is er een team van negen helpers nodig. Twee van hen verplaatsen zijn voeten en benen en nog eens twee anderen bedienen zijn handen en armen. Verder staat er ook iemand op de duwkar om het hoofd te draaien en te laten knikken en is er ook een persoon die de hefboom bedient om de rug te laten buigen. En om de kar zelf te duwen en te sturen zijn er nog eens drie mensen nodig. De bewegingen moeten synchroon verlopen met wat er in het verhaal gebeurt. Een coördinator stuurt de poppenspelers aan van op een kleine afstand. Om de reus 180° te keren is er een draaicirkel nodig van 8 meter. De reus kan zowel contacten leggen met toeschouwers op een eerste verdieping als met kleine kinderen op de grond. Hiervoor buigt hij helemaal voorover, knielt en reikt zijn hand naar hen uit, een hand die soms bijna zo groot is als het kind zelf.

Werkgroep REUZENplan vindt het belangrijk om met haar sociaal-artistiek project mensen samen te brengen en gemeenschap bevorderend te werken. Er waren in die eerste voorstelling in mei 2013 nog veel meer medewerkers dan diegenen die hierboven al werden vermeld.

De afdeling creatie & mode van het Sint-Jozefinstituut heeft de kostuums van de Alven of aardmannetjes ontworpen en gemaakt. Enkele laatstejaars van het Sint-Ritacollege vertolkten de stemmen van de verschillende personages. In de Sint-Montfortschool werden wimpels geschilderd door elke klas van de lagere school. De wimpels versierden de straten en kondigden een week vooraf het feest al aan. 

Op de dag zelf konden we ook rekenen op de steun van onze lokale Scouts- en Chiro-afdelingen: ze hebben hun beste beentje voorgezet om vooraf het publiek op te warmen. 

De mensen van het dagcentrum Pegode maakten soep en kwamen die uitdelen. Ze wilden hun nieuwe soepproject hiermee lanceren. We schakelden hen in als druïdes met grote ketels.

Logistieke steun kregen we van het gemeentebestuur van Kontich en schepen van cultuur, Veerle Van Dyck, ging tot slot van de voorstelling in gesprek met de reus om hem persoonlijk te bedanken.

Dat een voorstelling als deze heel veel overleg en sturing nodig heeft en veel tijd vraagt, zal niet verbazen. Op Facebook werden de vorderingen van het project met foto’s, tekst en uitleg toegelicht zodat iedereen die wilde kon meevolgen hoe de voorstelling stilaan vorm kreeg. 

Er werd een brochure gemaakt met info over het project, alle medewerkers en sponsors. De brochure werd in heel de gemeente Kontich verdeeld.

Met de reus op stap gaan en hem bepaalde bewegingen laten uitvoeren op een synchrone manier is geen sinecure. Hiervoor is veel oefening nodig. Een oefenruimte werd ons aangeboden door de AED-studio’s (toen nog Eurocam) in Lint.

Er werd eerst gewerkt met een oefenreus (omdat Contios nog niet was afgewerkt) die op de kar werd gemonteerd. De beschikbare plaats waar de eigenlijke voorstelling zou plaatsvinden, werd afgemeten en met tape aangeduid in de grote hal zodat er zo realiteitsgetrouw mogelijk kon worden gewerkt. Op basis van het scenario bij het verhaal werden alle verplaatsingen en bewegingen ingeoefend. In een latere fase kwamen de tegenspelers van de reus en de verteller ook mee repeteren.

De vijf koren en de harmonie Vrede en Vermaak oefenden het Contioslied van Jan Van der Roost en Koen Herreman in. Daarnaast was er ook nog de muziek van Allegria en Euphoria. Pieter Nieva schreef hiervoor een arrangement. 

Door ziekte van de academieleraar moest de afwerking van de reus door medewerkers van REUZENplan gebeuren. Een oude schuur met voldoende hoogte kon worden gebruikt als atelier.

Er werd tegen de klok gewerkt om alles op tijd klaar te krijgen. Na een testwandeling met Contios bleek het nodig om nog enkele aanpassingen aan te brengen om alles gesmeerd te laten verlopen. 

Er werd één generale repetitie voorzien in de AED-studio’s (vroegere Eurocam). Bij de repetitie kon de dirigent niet aanwezig zijn. Dit kregen we één week vooraf te horen. Na rondvraag was Manu Jacobs bereid om dit probleem op te lossen. Twee dagen vooraf kreeg hij alle partituren toegestuurd. Als organisator ben je dan superblij dat er zoveel talent ter beschikking is en dat dit talent bereid is om dit te doen. Maar Eurocam ging in faling! Onze reus stond achter een verzegelde poort, de gebouwen waren plots in de handen van een curator. Om dit op te lossen hadden we informatie nodig van een jurist. Bij toeval was onze schepen van cultuur een juriste. Na haar onderhandelingen bleek dit toch geen probleem te vormen. Ze was ook aanwezig tijdens de generale repetitie.

De dag vóór de uitvoering viel de verteller van ons verhaal ziek. Toen werd het even spannend. Gelukkig werd amateur acteur Erik Schoepen bereid gevonden om dit onderdeel over te nemen, zonder repetitie. Oef! 

Er waren heel veel toeschouwers op de Meifeesten bij die allereerste voorstelling en de reacties waren eensluidend positief. Zowel de hulp vooraf als de reacties achteraf tonen aan dat er in heel Kontich zeker een draagvlak is voor onze verhalenreus. Werkgroep REUZENplan was heel enthousiast en durfde hopen dat het ook bij volgende gelegenheden zou lukken om heel veel mensen aan een nieuwe voorstelling te laten samenwerken.

Nog even dit. Vooraf hadden we een goed contact met het Kontichse bierclubje ‘De ijdele hop’. Ze hadden met hun brouwsel een prijs gewonnen. Na een avond proeven groeide het voorstel om op de eerste voorstelling een reuzenbier te presenteren. Uiteindelijk bleek het niet mogelijk om op zo’n korte tijd een microbrouwerij te vinden om dit bier te brouwen, terwijl we al bezig waren het ontwerp van een etiket. Via een buurman kwamen we op het idee van een “etikettenbier”.9 Er werd een kleine bestelling geplaatst en de 500 flesjes werden handmatig voorzien van etiketten met ons logo Kontichs Reuzenbier erop. We maakten twee grappige affiches en het werd een hebbeding. Niemand van onze eigen mensen kon nog een biertje kopen, alles was uitverkocht. In 2015 bracht ‘De ijdele hop’ het dorpsbier op de markt in samenwerking met het gemeentebestuur. Het kreeg de naam Contje10 met een afbeelding van de reus op het etiket. Bij alle gemeentelijke feestgelegenheden wordt nu het dorpsbier geschonken. Bij de lancering van het dorpsbier werd de reus in een stoere houding aan het oude gemeentehuis opgehangen, de bezoekers moesten onder zijn benen door lopen, om het gebouw te kunnen betreden.

Kort na de eerste voorstelling stroomden verschillende uitnodigingen en voorstellen binnen, vooral van buiten de gemeentegrens. Naar ons aanvoelen moest Contios eerst een thuisbasis krijgen in Kontich en bij de eigen bevolking bekend worden, voordat hij stappen zou zetten buiten de gemeentegrenzen. De Altenawijk in Kontich vierde haar 50-jarig bestaan. Ze organiseerde een Sprookjesbos in het Altenapark op 12/10/2013. REUZENplan werd uitgenodigd om met de reus een speciale act te maken. Voor de tweede keer werd de reus het hoofdpersonage in een voorstelling met veel humor en fantasie, ook ditmaal gekoppeld aan een ander stukje verleden van Kontich. 

Het verhaal was van de hand van Philip Maes11 die ook de regie verzorgde. Inspiratie werd gevonden in het oude landhuis Altena. Dit was vroeger eigendom van kloosterzusters. Hun hoofdactiviteit was de opvang van weeskinderen. Later kwam er een industriële wasserij bij om aan de oudere kinderen werk te verschaffen. Hierdoor kwamen de zusters aan hun bijnaam: de zeepnonnen.12

Een tweede thema ging over de luchtkwaliteit. Dezelfde zusters richtten veel later een kleuter- en lagere school op. Vele ouders brengen hun kinderen met de wagen door het park tot aan de schoolpoort. Dit vormt niet alleen een gevaar voor de leerlingen, maar brengt ook slechte uitlaatgassen in de lucht. Zo wordt de gezonde leefomgeving van de school tenietgedaan. Zo kwam de figuur van vrouwke Pekelkont in het verhaal. Boven op haar vogelfiets stak ze als actrice boven het publiek uit, zodat ze vanop afstand zichtbaar werd.

Een derde verhaalelement: sinds het dak van het Altenalandhuis werd vernieuwd kon een uiltje niet meer binnen en bleef het weg uit het park. Zo werd de voorstelling “Contios en het kerkuiltje” genoemd, gebaseerd op deze drie thema’s. Om dit humoristische en fantasierijke verhaal tot leven te brengen werkte REUZENplan niet enkel samen met de mensen van de Altenawijk, maar ook met de Academie Woord van Kontich, dans- en turngroep Sparta, Koninklijke Duivenbond Kontich, de Dolle Eik van de Dorre Eikstraat, het jeugdorkest Vrede en Vermaak, D.B. Starlightevents en het gemeentebestuur van Kontich. De anekdote van ‘de zeepnonnen’ koppelden we aan het stripverhaal van Jommeke en het begijnhof. Peter Kustermans, een tekenaar uit Antwerpen, was bereid om een strip te tekenen van één pagina die in ons promotiemateriaal werd gebruikt.13

In de loop van het verhaal motiveerde de reus het publiek om samen met hem een raam van het gebouw open te blazen zodat het kerkuiltje opnieuw een woonst zou hebben. Om dit moment magisch te maken riepen we de hulp in van de brandweer. Ze hielpen ons een constructie te maken met een fietswiel en een stalen kabel waarlangs het uiltje met begeleiding van prachtige muziek en een heel luid applaus tachtig meter boven het publiek het gebouw kon binnenvliegen. Er werd voor de tweede maal Kontichs Reuzenbier geschonken en het Contios-reuzenlied werd gezongen. Het talrijk aanwezige publiek genoot.

Bij de heemkundige kring ontdekten we dat op dezelfde helling in het park in 1954 een grote theatervoorstelling was doorgegaan14: “Kabouters in de stad” van Lode Cantens (met dertig sprekende rollen en 500 figuranten onder een regie van de bekende Marc Liebrecht15). Bij toeval vond dus 60 jaar later, op deze bijzondere plaats opnieuw een bijzondere voorstelling voor een groot publiek plaats.

Bij onze afspraak met de scholen hadden we de belofte gedaan om als tegenprestatie met de reus een bezoek te brengen aan de scholen. De Kunstacademie hield een wervingsdag met als thema ‘Kunst boven water’. In afspraak met de school zijn we hier op een ludieke wijze te werk gegaan. In de voortuin van de Academie staat een fontein met de vorm van twee wereldbollen op elkaar, wat we heel toepasselijk vonden om in het thema te gebruiken. Wij stuurden een week vooraf een gemanipuleerde foto, waarop één wereldbol was afgebroken en heel de voortuin gevuld was met een laag water. De reus bracht de oplossing. Op de themadag pronkte hij voor het gebouw met de bovenste wereldbol in zijn handen.

Op het einde van het schooljaar was het opendeurdag in Sint-Rita Campus Technologie. Ook hier was de reus te bewonderen naast het atelier van de lasafdeling. Het krantenartikel met groepsfoto van de klas werd uitvergroot en stond te blinken naast de reus. De reus stak drie meter boven het gebouw uit en er werd met trots over gesproken.

De afdeling mode & creatie van het Sint-Jozefinstituut deed mee aan de GRAM-wedstrijd met de ontwerpen van de kostuums voor onze voorstelling.16 Het werd een tentoonstelling van de verschillende kostuumontwerpen, met aangeklede paspoppen en het hoofd van de reus. Met dit reuzenproject ontvingen ze van de jury de tweede prijs en stonden ze met een foto in de krant. 

Omdat we regelmatig de reus na de feesten, midden in de nacht, terug naar de oude schuur brachten, was de eigenaar niet meer tevreden. De schuur stond naast zijn woning en wanneer het oudere paar al sliep brachten we de reus met twee grote camionetten en aanhangwagen binnen. Dit was voor de oude boer niet meer haalbaar en hier was dringend verandering nodig. Als dank voor het gebruik van de schuur hebben we de oude onveilige verlichting in de schuur aangepast en vervangen met buislampen en de toegang aan de inkomdeur verbeterd.

Er werd een noodoproep geuit naar het gemeentebestuur en de erfgoedraad om op zoek te gaan naar een nieuwe bewaarplaats voor de reus. Heel lang is er zonder resultaat gezocht. Het idee om een tweedehandse havencontainer aan te schaffen kwam boven. Dan is een handige staanplaats ook noodzakelijk, maar waar? Een nieuwe oproep bij de erfgoedraad bracht niets op. Het vervallen pand bij de poort van de oude kazerne werd als voorstel ingediend en andere oude schuren werden bezocht, alles zonder resultaat. Nochtans verbleven vroeger verschillende reuzen en een ros beiaard in de gemeentelijke magazijnen. Dit is nu anders, we zijn maar een vereniging als een andere. Omdat de druk te hoog werd, bood een bestuurslid van REUZENplan een oplossing aan in een eigen garage. De rust keerde weer.

Bij toeval vierden in het volgende jaar vier verenigingen van Waarloos, een deelgemeente van Kontich, hun jubileum. Dat was echt wel de moeite om een groot feest te geven. Ook in Waarloos was er vroeger een rijke reuzencultuur die sinds 1980 stillag. De drijvende krachten achter de straatfeesten van Wildveld en Wildemansstraat werden onze partners. Ze maakten een kleine reus (een Wildeman) die tegenspeler zou worden van de reus Contios. De jonge Kontichse auteur Jonas Boets werd gevraagd om een verhaal te schrijven dat de titel “De strijd om Waarloos (of De strijd om de brouwerij) kreeg. Thema’s die aan bod kwamen: het verdwijnen van de oude Maesbrouwerij en het volbouwen van het centraal gelegen grasplein in Waarloos waar vroeger vele activiteiten doorgingen. In het verhaal meten Contios en de Wildeman zich aan elkaar in een Keltisch spel (rotsblok gooien). De Faire Trade groep van Kontich bood zich eveneens aan en maakte een reuzin, Faire Trees. Het verhaal van Jonas werd aangepast en de reuzin speelde vanaf nu mee in het verhaal. 

Het spektakel werd aangevuld met een vogelshow met buizerd, valk en uil en met een demonstratie schapen drijven met bordercollies. Drie plaatselijke kunstenaars maakten met lege bierbakken van Maes een labyrint. De plaatselijke KWB organiseerde een tentoonstelling met vele oude voorwerpen en weetjes over de verdwenen brouwerij. De festiviteiten werden gestart met een optocht door de hoofdstraat van Waarloos met als eindpunt de grasweide waar alle activiteiten plaatsvonden. Er werd nog een reuzin van vroeger teruggevonden, Netteke van de Statie en het hoofd van reus Jefke. Beiden werden tentoongesteld op de tentoonstelling van de KWB.

De plaatselijke fotoclub werd aangesproken om geleidelijke opbouw van de voorstelling in beeld vast te leggen (onder andere de evolutie van tekening naar bouw van twee nieuwe reuzen).           

De voorstelling kreeg een vaste vorm en werd gekoppeld aan muziek. Jan Straus (muzikant en componist) werd bereid gevonden om op basis van het werk van Jan Van der Roost de muziek te schrijven voor de verschillende delen van de voorstelling. In de lagere school werd het Contioslied aangeleerd en de leerlingen stapten zingend mee in de optocht.

In Maesland17 deden we niet het voorstel om ons reuzenbier op de kaart te zetten.

Contios wordt ondertussen stilaan een schitterende ambassadeur van Kontich. Niet enkel in eigen gemeente, maar ook in de randgemeentes wordt hij gevraagd. Verder hebben we ons concept toegelicht in het West-Vlaamse Dadizele, op een erfgoedvergadering. Maar ook in Sint-Amands hebben we uitgelegd hoe we aan de slag gaan met reus Contios. Van bij de start sloot werkgroep REUZENplan zich aan bij LECA18 en bij Reuzen in Vlaanderen. Medewerking werd ook al verleend aan een aantal activiteiten van De Zuidrand.

Contios wil een geëngageerde reus zijn. Kort na de aanslagen in Parijs tegen Charlie Hebdo wilde REUZENplan een signaal geven dat we tegen geweld zijn en voor de vrijheid van meningsuiting. Tijdens de nieuwjaarsreceptie van Kontich-Kazerne was Contios aanwezig met een groot geel potlood van drie meter in zijn hand om zijn misprijzen en afschuw te laten blijken tegen de terroristische aanslagen en uit solidariteit met Charlie Hebdo. 

In 2015 werd de reuzencultuur in Vlaanderen toegevoegd aan de Inventaris Vlaanderen van het immaterieel erfgoed19. REUZENplan heeft hieraan een kleine bijdrage geleverd20. In heel België zijn er momenteel 1839 reuzen geregistreerd21. De meeste zijn carnaval- en stoetenreuzen, Contios brengt als verhalenreus hierin verandering.

In 2015 speelden we met het idee om een avondvoorstelling in elkaar te steken om Contios weer op een andere wijze in beeld te brengen. Hiervoor werd inspiratie uit Duitsland gehaald bij de bekende reuzen van Dundu (een groot theatergezelschap dat met verschillende reuzen over heel Europa op straten en pleinen activiteiten verzorgt). Hun figuren zijn gemaakt van zeer licht materiaal zoals glasvezel en aluminium. De uitdaging om een avondvoorstelling te maken zou nog heel wat tijd vragen. 

In tussentijd zocht de Abraham Hansschool een alternatief voor hun halloweenavond. In overleg met REUZENplan werd er een heksenvertelling georganiseerd. De leerkrachten zouden zelf de zittende reus bewegen tijdens de vertelling. Er werd een reuzegroot vertelboek gemaakt met het logo van de school erop. Deze activiteit zorgde ervoor dat de nieuw aangebrachte inwendige verlichting van de reus kon worden uitgetest.

1. De aankondiging van het volgende project begon een jaar vooraf via een oproep in de krant: wil je mee wijnkurken bijhouden. Het was nog een verrassing wat ermee zou gebeuren. Iedereen begon wijnkurken te recycleren, deze werden verzameld op vier plaatsen in de gemeente. Op elk familiefeest werd er dus over de reus gesproken, want de wijnkurk mocht niet in de vuilbak, er stond ook een verzamelton aan verschillende schoolpoorten.

Met de wijnkurken werd een stoel gemaakt voor de reus met een triskel verwerkt in de rugleuning.22 Dit Keltische teken staat ook in het logo van REUZENplan. Het bestaat al vele duizenden jaren en is een aantal keren van betekenis veranderd. Voor REUZENplan betekent de triskel de drie pijlers van hun werking: Groepswerk & Gemeenschapsvorming – Kunst & Creativiteit – Respect voor de natuur. Kurk is een natuurproduct en we maken een creatief kunstwerk in samenwerking met drie lagere scholen. 

Het geraamte van de stoel werd gemaakt door het team van REUZENplan. De onderdelen van de stoel werden verdeeld onder de drie scholen die de verzamelde kurkstoppen erop plakten.

2. De avondvoorstelling kreeg als titel “Contios en de Nachtvorst”. Om die avondvoorstelling mogelijk te maken moest de plaatselijke straatverlichting, reclame- en gebouwverlichting volledig uit. Door de medewerking van het gemeentebestuur werd dit mogelijk. Om het effect te vergroten werd de middenstand hierbij betrokken. We organiseerden een etalagewedstrijd met de vier winkelstraten in samenwerking met de plaatselijke handelsvereniging VANK23. Opdracht: versier/verlicht je etalage in het thema van “Contios en de nachtvorst”. De meewerkende uitstalramen met verlichting waren beter zichtbaar zonder straatverlichting. Een volksjury (een groep van mensen met goesting) en een professionele jury (met een etalagiste, een leerkracht academie, de voorzitter van UNIZO en een gemeenteraadslid) kozen elk een winnaar. Die kregen respectievelijk de gouden en de bronzen reus. De winnaars konden achteraf met veel trots uitpakken met hun gewonnen trofee, uitgestald in hun etalage.

3. Scholen en verenigingen werden bij de voorstelling betrokken. Via de cultuurdienst werd een oproep gelanceerd aan alle verenigingen en basisscholen van Kontich om een grote lichtbol te maken. Eigen logo of kleuren mochten zeker in het oog springen. Tijdens de apotheose van het avondspektakel werd er met een kraan een grote kroonluchter met de verschillende lichtbollen naar boven gehesen. Hij draaide over het publiek tot centraal boven het plein. Het werd een luchter met een doorsnede van zes meter. Na de voorstelling kon deze lampion nog opgehangen worden en pronken tijdens de eigen activiteiten van de school of vereniging. Het eindresultaat - een luchter met eenentwintig kleurrijke lampions - was er één om trots op te zijn

Het succes van het vorige verhaal leidde opnieuw naar auteur Philip Maes. Het plein voor de Sint-Martinuskerk werd de nieuwe locatie. Er werd een verhoogd speelvlak gemaakt dat als danspodium kon dienstdoen, op vijf meter hoogte was er een plateau boven de kerkingang, de plaatselijke scoutsgroep sjorde een toren met een speelvlak op drie en een halve meter hoogte voorzien van een afdak.

De oude kerktoren kreeg een bijzondere invulling. Het is namelijk een beschermd gebouw en ook het oudste en grootste monument van Kontich. De toren werd rond 1149 gebouwd in witte zandsteen en is heel wat ouder dan Het Steen in Antwerpen. De toren kreeg een hoofdrol in de voorstelling, met een projectie van bewegende ogen en een diepe stem. Zo kwam de toren echt tot leven. De witte zandsteen was perfect geschikt voor een gevelprojectie. In overleg met de kerkfabriek werd dit schitterende idee verder uitgewerkt.

         Het moment van de voorstelling was op het einde van winter of het begin van de lente, de equinox. Dit is het Keltische feest Ostara waarbij dag en nacht precies even lang zijn en dan toevallig ook bij volle maan. Zo kwam de auteur tot de titel van de voorstelling ‘Contios en de Nachtvorst (de strijd tussen licht en duisternis)’.

Om zoveel mogelijk mensen in de mogelijkheid te stellen de voorstelling te volgen werd die opgenomen door een videoclub uit Lint en op het moment zelf geprojecteerd op een groot scherm. Er werden op zes plaatsen camera’s opgesteld. Voorzitter Freddy Bellis van de videoclub mixte alle beelden tot een mooi geheel.24 Het werd een interessante uitdaging voor de videoclub en we kregen achteraf een mooi aandenken van hen, een prachtige film.

Ook deze keer moest er worden gerepeteerd om de reus de juiste bewegingen te laten maken. Deze keer waren het dansers van Just Dance uit Kontich die de uitdaging waren aangegaan. Het was moeilijk om een geschikte repetitieruimte te vinden. Last minute mocht opnieuw een hal van de AED-studio’s worden gebruikt. 

Ondertussen was Geert Van Den Broele in samenwerking met Peter Kustermans aan het grote tekenwerk begonnen voor de projectie op de toren. De Nachtvorst zou eerst als acteur spelen op vijf meter hoogte en daarna virtueel naar boven klimmen om de galmgaten van de kerktoren dicht te klappen. De figuur van de Nachtvorst werd eerst getekend, vervolgens werd er gestart aan het ontwerp voor het kostuum van de echte acteur. Geert tekende alle bewegingen van de Nachtvorst en Peter alle bewegingen van de ogen (personage van de oude kerktoren). Achteraf kwamen er nog vele tussenstapjes en werden de tekeningen ingekleurd. Wanneer de animatiefilm klaar was, werd hij ingesproken met de acteurs in een opnamestudio. Er werd één projectietoestel voorzien dat de twee delen van de vierkante toren samen kon belichten. Dit gebeurde vanuit een raam van de school aan de overzijde van de straat.

Vrijdagavond werden de straten verduisterd en kon de etalagewedstrijd starten. De beide jury’s deden hun rondgang. 

Op hetzelfde ogenblik was het generale repetitie. De bewegingen waren gekend, maar de timing moest nog worden verfijnd. Dit was de enige repetitie voor de licht- en geluidstechnicus. Alles verliep een beetje stroef omdat iedereen de eerste keer op de ‘echte’ locatie aan het werk was. Enkele schoonheidsfoutjes werden er nog uitgehaald. Een extra repetitie op zaterdagvoormiddag kon plots niet doorgaan omdat er een belangrijke begrafenis was.25

Zaterdagavond verzamelde het publiek op het in het donker gehulde kerkplein. Een slag met een hamer op de grote klok in de toren was het startsein voor de voorstelling. Een doedelzakspeler en een trommelaar begeleidden de vier bezoekende reuzen naar het plein. Ze werden omringd door dansers. De reuzen werden voorgesteld aan het publiek en kregen een ereplaats naast de toren. Het verhaal kon beginnen.

Na de voorstelling werd er livemuziek voorzien op het podium en kon het publiek gezellig napraten met een drankje en een hapje. 

Op zondagnamiddag was er een reuzenstoet met medewerkers in klederdracht door het centrum van Kontich. Aansluitend werd bij het oude gemeentehuis de uitslag bekend gemaakt van de etalagewedstrijd met prijsuitreiking aan de winnende handelaars. Dan volgde de inhuldiging van de nieuwe reuzenstoel en de inschrijving van de reus in het volksregister in aanwezigheid van burgemeester, schepenen en met auteur Jeroen Olyslaegers als peter.26 Het geheel werd feestelijk met dans en muziek omkaderd. 

Contios werd ingeschreven in het (vergroot) volksregister van Kontich door burgemeester Bart Seldeslachts. Tijdens zijn speech zei Jeroen Olyslaegers: “Ik heb al heel wat vreemde dingen gezien in Kontich, maar ik wist niet dat er een bevolkingsregister aanwezig was dat groot genoeg is om er een reus in op te nemen.”

Olyslaegers loofde het project als een middel tegen de verzuring in de maatschappij. “Een reus kan alleen bestaan in het hart van alle mensen. Contios is Elckerlyc. Hij is iedereen. Mag ik dan de hele Kontichse bevolking vragen om meter en peter van Contios te zijn?”27

Zondagavond was er de tweede avondvoorstelling. De belangstelling was enorm.

In september 2016 vierde buurgemeente Lint veertig jaar Suikeren Zondag. Twee maanden daarvoor kwam de vraag om samen met reus Contios een verhaal/voorstelling te maken met andere reuzen uit de buurt. Zeer kort dag om dit waar te maken, maar voor REUZENplan een welgekomen mogelijkheid om de financiën weer aan te zuiveren, want de succesvolle avondvoorstelling had voor een financiële kater gezorgd. 

Annelies Tilly uit Lint schreef het verhaal. In overleg met alle medewerkers, rekening houdend met de mogelijkheden van reus Contios, werd er in een mum van tijd de basis voor een kortverhaal gelegd. Reus Contios speelde de hoofdrol, samen met vier reuzen uit de stad Lier, twee reuzen uit Duffel, één reus uit Hove, één extra reus uit Kontich en reuzin Julienne uit Lint. Werkgroep REUZENplan werkte hiervoor samen met theatergroep SAS, de Harmonie van Lint, Limuzant, Just Dance, de dakwerker met zijn hoogtewerker en de brandweer die een douche maakte voor Contios. Aan het einde van de voorstelling ontving Contios de sleutel uit handen van de burgemeester van Lint om het feestpark van Lint plechtig te openen: een domein vol activiteiten georganiseerd door het Suikeren Zondag comité. 

Voor een volgende voorstelling gingen we in een wedstrijd verhalen schrijven op zoek naar jong talent. Leerkrachten Nederlands van verschillende Kontichse middelbare scholen werd gevraagd om deel te nemen met hun klassen. Met het winnende verhaal zou werkgroep REUZENplan aan de slag om in het Altenapark een nieuw avondspektakel te maken. Jeroen Olyslaegers werd bereid gevonden om de dialogen bij het verhaal te schrijven en zou op bezoek gaan bij de winnende klassen. De winnaars ontvingen de Gouden of Bronzen Reus als wisselbeker. Drie middelbare scholen uit Kontich (Sint-Jozefinstituut, Sint-Rita campus Technologie en de middelbare graad Woord van de Academie van Kontich) hadden hun leerlingen verhalen laten schrijven. In totaal waren er acht klassen die deelnamen aan de wedstrijd, zowel met individueel als met groepswerk. Een deskundige jury onder het voorzitterschap van de peter van Contios, Jeroen Olyslaegers, heeft de ingestuurde verhalen met veel plezier gelezen en beoordeeld. De jury koos als winnend verhaal: ‘Contios en de heks bij de vervloekte boom’, geschreven door het vierde jaar Industriële Wetenschappen van Sint-Rita Campus Technologie. Deze klas kreeg de gouden reus uit handen van Jeroen Olyslaegers. Jeroen vertelde bij de uitreiking: “Gasten, we hebben enorm genoten van jullie verhaal. Het is een enorm spannend verhaal en we zullen proberen om het even spannend te maken in de voorstelling op 22 september 2018." De tweede prijs en dus ook de bronzen reus was voor de middelbare graad Woord van de Academie van Kontich met het verhaal ‘De reus en de zakdoek’. 

Toenmalig schepen van cultuur, Veerle Van Dyck was enthousiast over dit initiatief en zei: “Ik juich initiatieven zoals de Verhalenbrouwerij toe – er zijn immers nooit te veel verhalen en zeker niet wanneer deze geschreven worden door jongeren. Het is, zoals Jeroen Olyslaegers vertelde, prachtig om te zien wat de kracht van verbeelding vermag. Ik ben ook zeer opgezet dat onze technische school met het schrijven van dit winnend verhaal laat zien dat techniek, verbeelding en het schrijven van verhalen perfect kunnen samengaan”.

Werkgroep REUZENplan ging aan de slag met het winnende verhaal om er een opnieuw een mooie avondvoorstelling van te maken. In tussentijd nam onze reus nog deel aan twee andere activiteiten. 

De gemeente Puurs vroeg om deel te nemen aan de grote parade met zestig reuzen ter gelegenheid van het 725-jarig bestaan van hun gemeente. Het was voor de organisatie de eerste keer dat ze een parade met reuzen organiseerde. Voor reus Contios was dit ook de eerste, echte reuzenstoet waaraan hij deelnam.

Maar omdat Contios in eerste instantie toch een verhalenreus is, maakte werkgroep REUZENplan een kort verhaaltje waarin de medewerking van de toeschouwers werd gevraagd. Contios nam tijdens de vertelling een grote bol vast die op vijf meter hoogte hing te bengelen en waaruit er plots een massa gouden glitters knalden. Onze reus sprak als dirigent de drie tribunes toe.

Hij zette de menigte in gang om reus Jan Turpijn28 op te roepen want die was op de weg naar het Dorpshart verloren gelopen. De toeschouwers van elke tribune riepen op aangeven van Contios één lettergreep: Jan! Tur! Pijn! Op die manier kon reus Jan op het geluid afgaan en de weg alsnog vinden. De sfeer zat meteen goed! Het weer was prachtig, er was heel veel volk en de organisatie was top! Reus Contios stapte wel wat trager dan de andere reuzen waardoor het tempo van de stoet stropte. Improvisatie om dit op te lossen was nodig.

Voor REUZENplan was dit feest ook een ideaal netwerkevent. Er werden namen en contactadressen uitgewisseld.

Dwars door Kontich liep vroeger een treinspoor. Na het verwijderen ervan werd deze lange, smalle strook een waardevol stuk natuur in en buiten onze gemeente. Een groep vrijwilligers zorgt al jaren voor het beheer en onderhoud van dit natuurgebied onder de vlag van Natuurpunt. Ze vierden op 14 mei 2017 hun dertigjarig jubileum met een kunstenwandeling. Op de wandeling stonden beelden, schilderijen, muzikanten en ook een vertellende reus. Contios zat rustig aan de waterkant in het gras. Wanneer er voldoende wandelaars waren verzameld, begon hij een vertelling uit zijn verleden over wat hij allemaal als opgroeiend kind en jongeling had uitgespookt. Contios past perfect in de natuur omdat hij uit natuurlijke materialen is vervaardigd. Met de Bermhappening won Natuurpunt afdeling Oude Spoorweg de cultuurprijs van Kontich.

De Altenawijk organiseerde zijn tweede Sprookjesbos op 22 september 2018. Het winnende verhaal van de Verhalenbrouwerij zou de basis vormen voor een nieuwe voorstelling met reus Contios. Eén van de hoofdrolspelers in dit verhaal werd boerin Cecilia Leemans van de Pluysegemhoeve, alias de heks van Pluysegem. Ze heeft echt bestaan. In 1599 werd ze voor de vierschaar gebracht op beschuldiging van hekserij. Na onderzoek in Westerlo werd dit bevestigd, maar ze werd verder ongemoeid gelaten. Ze kon zichzelf redden door haar toverspreuken weer ongedaan te maken.29

In het verhaal met reus Contios had de heks van Pluysegem het water op het domein vergiftigd om wraak te nemen. De grote groene boom, centrale figuur in de voorstelling, sloeg hierdoor plots paars uit. Samen met de hulp van een druïde bracht reus Contios de oplossing. De Pluysegemhoeve is al lang verdwenen, maar vele toeschouwers legden al snel de link met de Pluysegemstraat die vlak bij het park ligt. 

Er werd nog een poging gedaan om deze boom voor te dragen voor de verkiezing van “Boom van het jaar”, een prijs uitgereikt door openbaargroen.be30 voor een boom met een bijzondere geschiedenis of met een speciale waarde. Deze boom heeft het helaas niet gehaald.
Een tekenaar uit de buurt Pieter Van Doorselaer maakte van dit verhaal een stripverhaal van één pagina. Dit hebben we gebruikt om reclame te maken voor de voorstelling. 

In deze voorstelling speelden ook dertig stokpopdieren mee in een choreografie. Die werden gemaakt met de hulp van het Altena Instituut, een Kontichse lagere school. Deze dieren werden gebaseerd op een idee van Orfeo en Majnun. Leden van werkgroep REUZENplan namen deel aan dit artistiek samenwerkingsproject van de Muntschouwburg en leerden daar hoe ze deze dieren konden maken.

Vier leerlingen die mee het winnende verhaal schreven zorgden voor de bewegingen en het voortduwen van reus Contios. Ze werden hierbij geholpen door vijf leden van de plaatselijke afdeling van het VNJ. 

Een week voor de uitvoering werd duidelijk dat de academie dans maar de helft van hun dansopdracht tijdens de voorstelling kon verzorgen. Gelukkig kon dansgroep Just Dance last minute invallen en viel alles toch nog in de plooi! Alweer een geslaagd optreden van onze reus.

Het gemeentehuis van Kontich werd volledig gerenoveerd. Er kwam een extra grote raadzaal en het OCMW en het huis van het kind verhuisden en werden samen met alle andere gemeentediensten ondergebracht in het “nieuwe” gemeentehuis. Werkgroep REUZENplan stelde aan het gemeentebestuur voor om reus Contios een plaats te geven bij de heropening van het gemeentehuis om zo de laagdrempelige toegang extra in de verf te zetten. Het lukte niet om Contios in de centrale inkomhal te zetten, maar er werd naar een creatief alternatief gezocht. De reus werd opgesteld op het vijf meter hoge terras. Daar kon hij “steun” geven aan de nieuwe raadzaal. Een gigantische spiegel zorgde voor een mooie reflectie van de reus.

Nog steeds prijkt een foto van het vernieuwde gemeentehuis samen met de reus op de voorgevel op de website van de gemeente Kontich.

De reuzegilde van Maastricht organiseert elke vijf jaar een internationale reuzenstoet door de oude stadskern. REUZENplan maakte kennis met deze organisatie op het event in Puurs. In juni 2019 vierden ze vijftig jaar “Gieg”. Ze lieten zich inspireren door verhalenreus Contios die steeds probeert om mensen en verenigingen te laten samenwerken op een creatieve manier. Het was hun droom om dit principe toe te passen in een poging om de twee delen van Maastricht, gescheiden door de Maas, met elkaar te verbinden. Er ontstond een constructieve kruisbestuiving tussen de reuzengilde van Maastricht en werkgroep REUZENplan en het geheel groeide uit tot een feestweekeind op 1 en 2 juni voor reus Gigantius waar reus Contios gastheer en ceremoniemeester was.

In voorbereiding gaf de gildegroep van Gigantius een les over reuzen en de geschiedenis van de stad in de basisscholen. Negen lagere scholen bouwden elk een eigen reus. Op 1 juni maakte reus Contios een wandeling door de oude stad. Hij werd begeleid door een groepje musicerende studenten uit Maastricht. Op zes afgesproken plaatsen in de stad, vertelde hij een kort verhaaltje als reclame voor het feestweekeinde. Contios verwelkomde als gastheer de groep van negen nieuwe schoolreuzen (elk drie meter hoog). Samen met de grote stadsreuzen kwamen ze over de Sint-Servaesbrug en begeleidde reus Contios hen naar het Stadhuis op het marktplein. De doortocht over de brug stond symbool voor de verbinding tussen Oost- en West-Maastricht. Aan het stadhuis ging Contios in gesprek met de negen reuzenbouwers. Daar stond ook de stadsreus Gigantius opgesteld. De schoolreuzen waren allemaal van recyclagematerialen gemaakt. De winnende reus Wycka van Samenwyck was gemaakt van afval uit de Maas. 

Op 2 juli 2019 trok een stoet van 52 reuzen uit verschillende Europese landen door de stad. Samen met steltenlopers, oude paardenkoetsen, muziekgroepen en dansers werd het een echte triomftocht door het historisch centrum van de stad. Er waren massaal veel mensen op de been om dit feest mee te beleven. Tijdens de stoet maakte reus Contios contact met de mensen op de balkons en schudde hij de hand van vele kinderen.

Bij de toren aan de oude stadswal op de achtergrond maakte de Nederlandse TV1 Limburg een filmopname. Het warme zomerweer zorgde voor een fantastische sfeer, maar maakte de stoet voor de vele figuranten in aangepaste klederdracht en voor de dragers en bewegers van de verschillende reuzen een zware, maar heel leuke opdracht. Op verschillende plaatsen werd er water bedeeld. Dit was geen overbodige luxe.31

Voor REUZENplan werd het een groepsweekeind van vrijdag tot zondagnacht. Het was een prachtige ervaring met een massale volkstoeloop en een grote interesse in de optocht van al die reuzen en in “onze” reus. Nooit eerder kreeg Contios zoveel persaandacht en applaus. Hij kreeg zelfs een vermelding in het televisieverslag op het Journaal van de lokale tv-zender. Voor het jubileum kreeg de reuzengilde een gouden stadspenning van de stad Maastricht.

Tijdens het schooljaar 2019-2020 laten de Dendermondse scholen en verenigingen zich een jaar inspireren door het gedragen Ros Beiaard en de Gildereuzen. Reus Contios werd uitgenodigd om bij de start van het schooljaar alle leerlingen te motiveren in voorbereiding op de tienjaarlijkse Rosbeiaardommegang, samen met een verzameling van vele andere prachtige reuzen. Voor REUZENplan was bijzonder om mee een aanzet te geven aan de voorbereiding van één van de belangrijkste historische evenementen in Vlaanderen.

In onderling overleg schreef één van de leerkrachten van de betrokken scholen een verhaal en zorgden andere leerkrachten voor de bewegingen van de reus tijdens het vertellen van het verhaal. Hierna kregen de leerlingen opdrachten. In kleine groepjes trokken ze rond naar de informatie bij de verschillende reuzenfiguren die aanwezig waren. Er waren ook verschillende dierreuzen bij. In augustus 2020 zou de Ros Beiaardstad normaal zijn feest vieren, maar dit is twee jaar verschoven door de COVID-19-pandemie.

Ook voor reus Contios ontstond er een lange rustperiode. Tijdens de lockdown werden de normale activiteiten niet meer toegelaten. Zo is ook Contios gedwongen geweest om in zijn kot te blijven. Natuurpunt bracht een voorstel aan, waar werkgroep REUZENplan graag aan meewerkte. Er werd heel veel gewandeld tijdens de periode van lockdown. Een voorstelling met publiek was verboden, maar een opstelling die geen groepen mensen samenbracht was wel toegelaten. Contios mocht uit quarantaine. Hij zou twee weken lang te bewonderen zijn in het natuurgebied Langbos nabij de Babbelse Plassen in Kontich, beheerd door Natuurpunt Oude Spoorweg. En wel op een speciale manier: met een mondmasker! ’s Avonds werd hij verlicht. 

Wim Annaert (Natuurpunt en conservator van de Babbelse Plassen) zei hierover: “We merken nu met deze crisis dat onze natuurgebieden heel intens bezocht worden en zijn daar heel blij om. Het is opmerkelijk dat we heel wat mensen tegenkomen die al jaren in de buurt wonen en toch voor de eerste keer deze prachtige stukjes natuur ontdekken. Super! We besloten daarom iets origineels voor onze wandelaars te organiseren. Natuur vormt een uitstekend decor voor kunst en cultuur, wat we al een paar keer met succes gedemonstreerd hebben tijdens de Bermhappenings in 2006 en 2017. Bij die laatste editie was reus Contios ook van de partij. Zo ontstond het idee om hem één van onze gebieden opnieuw te laten bezoeken. Naast een mondmasker houdt Contios nog de slogan ‘Volhouden’ vast, heel goed zichtbaar voor wandelaars, fietsers op de fiets-o-strade en treinreizigers. Wanneer de maatregelen geleidelijk aan versoepelen, is het des te meer van belang dat we allemaal samen volharden in het bewaren van voldoende afstand. Maar de aanwezigheid van Contios is ook een hart onder de riem voor iedereen in de zorg en andere essentiële sectoren die ook moeten blijven volhouden.”

De reus werd voor sommigen het doel van een wandeling. Zelfs ’s avonds bleef hij als lichtbaken tot 22 uur actief. Onze slogan ‘Volhouden’ was voor iedereen belangrijk, dag en nacht. Contios is regenbestendig en de wind blaast er doorheen. Toch was er in die periode een korte stormbui die hem wat schade toebracht. De sterke wind torste een stukje van de metalen constructie. Ondertussen is alles hersteld.

Op een andere plaats in onze gemeente installeerde REUZENplan een holle stam als Babbelbox. Tientallen kinderen brachten hun gemaakte tekening mee en staken die in de holle stam. Volwassenen staken hun schrijfsels en gedichten erin. Elke dag werd de Babbelbox geledigd en de inhoud verscheen op de Facebookpagina van REUZENplan.32 Zo zorgde Contios nog een klein beetje voor verbinding tussen de mensen.

Een poging om Contios een bezoek te laten brengen aan rusthuis De Hazelaar in Kontich kon niet doorgaan omdat de gemeente oordeelde dat de naleving van alle COVID-19-maatregelen niet voldoende konden worden gegarandeerd. Bedoeling was om de bewoners van het rusthuis die heel fel te lijden hadden onder de coronacrisis, met dit bezoek een hart onder de riem te steken. Dit paste perfect in de acties van de warmste week. Het plan was om de bewoners ook de film te laten zien over de voorstelling “Contios en de nachtvorst” en om op de binnenkoer van het rusthuis enkele bekende liedjes te laten spelen door een muzikant. Heel jammer dat dit niet is kunnen doorgaan.

Werkgroep REUZENplan kreeg wel de toestemming om de reus een tweede keer op te stellen op de trage weg langs fietsknooppunt 92, naast de Finse piste. Daar werd kort tevoren een nieuw stukje natuur aangelegd met waterpartijen en bruggetjes. Ook hier droeg de reus een mondmasker. Het was een tweede statische opstelling van de reus van dertien dagen lang, met mondmasker en een ondersteunende boodschap in de hand. Deze bijzondere locatie lag ook langs de GR12, het Grote Routepad tussen Amsterdam en Parijs dat vele natuurgebieden met elkaar verbindt. Een buurtbewoner zorgde voor het aansteken en doven van de inwendige verlichting van de reus. 

Verbinden en gemeenschapsvorming is het doel van REUZENplan, ook in coronatijd. In verband met de warmste week kwam onze activiteit even kort op televisie. 

In de “reuzenagenda” waren al diverse activiteiten gepland die door de lockdown werden geannuleerd. In de voorbereiding was al veel energie gestoken.

De Koninklijke Kring voor Heemkunde en de Sportraad vroegen om mee te werken aan een speciale viering. De herdenking van 100 jaar Olympische Spelen met de marathon waarvan het keerpunt in Kontich lag.33 Plannen werden gemaakt en de mogelijkheden gecontroleerd, maar de viering kon niet doorgaan.

Ook het voorstel om mee te werken aan de World Choir Games werd geannuleerd. De World Choir Games zijn een soort Olympische wedstrijd tussen honderden internationale koren. Kristien Govers, een van de medeorganisatoren is voorzitster van het Kontichse koor Mjoezik. Eén van de randactiviteiten zou in samenwerking met het gemeentebestuur in Kontich doorgaan. Het bezoek van vier buitenlandse koren zou niet onopgemerkt voorbijgaan. Het plan was om de honderd koorleden eerst te ontvangen op het gemeentehuis en hen aansluitend te laten optreden in het gemeentepark. Reus Contios zou de bezoekers verwelkomen en hen uitnodigen om samen met de toeschouwers de gemeente te ontdekken. Geïnspireerd door het verhaal van de ‘Rattenvanger van Hamelen’ zou een korte muzikale wandeling worden gemaakt door enkele straten van het dorp met verschillende zangmomenten. De verschillende optredens zouden door de reus worden voorgesteld aan het publiek. Sponsoring werd gezocht en teksten opgesteld voor het gemeentelijk tijdschrift, maar de lockdown gooide roet in het eten.

Werkgroep REUZENplan voelde zich aangesproken door het prachtige initiatief rond de doortocht van Little Amal. Deze drie en een halve meter hoge pop stelt een Syrisch vluchtelingenmeisje voor. Ze staat symbool voor alle kinderen die op de vlucht zijn. De stokpop Little Amal (= Hoop) maakte een doortocht van 8000 km doorheen Europa. Eenzelfde route die vele vluchtelingen vroeger volgden. 

Pogingen om reus Contios een stukje van de tocht van Little Amal te laten meemaken, mislukten. In Gent noch in Antwerpen lukte het om dit idee verder uit te werken, al werd het voorstel van werkgroep REUZENplan telkens positief onthaald.

Vanuit De Zuidrand kwam het voorstel om mee te werken aan twintig jaar Erfgoeddag met het thema: De Nacht. De enige ruimte met een erfgoedkarakter in Kontich die kon worden verduisterd en waar de reus in kon, was de Altenakapel. Een samenwerking met Volkssterrenwacht van de buurgemeente Hove kon niet doorgaan omwille van alle afstandsregels en verluchtingsvoorwaarden. Daarom werd er gekozen voor een buitenopstelling en werd het thema “Nacht” achterwege gelaten.

De reus werd een week vooraf buiten opgesteld in een typische houding: als veldtekendrager plant hij het bord van twintig jaar Erfgoeddag centraal op het plein in de grond. De reus vormde zaterdag en zondag het vertrek- en eindpunt van een wandelzoektocht doorheen het Altenapark. De opdrachten onderweg waren op kindermaat gemaakt. De ouders zochten ondertussen naar antwoorden op de uithangende vragen. Aan het einde van de wandeling ontving iedere deelnemer een lijst met de juiste antwoorden samen met een QR-code voor de film ‘Contios en de Nachtvorst’. De film was een nooit eerder vertoonde liveopname van het vroegere openluchtspektakel ‘Contios en de Nachtvorst’ in Kontich-centrum uit 2016. Zo hadden we toch een stukje bijgedragen aan het thema Nacht en konden gezinnen thuis genieten van de film. Aan het einde van de zoektocht lag in het zand een grote reus uitgebeeld met natuurelementen, zoals takken en schorsdelen. De kinderen werden uitgenodigd om bijhorende figuren te maken met gevonden natuurelementen uit het park.

Contios kreeg een oproep vanuit het Sint-Ritacollege: hun jaarlijkse driedaagse mocht niet doorgaan door de coronamaatregelen. De leerkrachten zochten een alternatief om hun leerlingen toch een leuke activiteit aan te bieden. Na een periode van vele onlinelessen kwam er een liveontmoeting. De 700 leerlingen (met mondmasker) kwamen in kleine groepjes, verdeeld over 3 dagen, samen op een enorme weide. Elk groepje droeg een anderskleurige van T-shirt. Dit feest kreeg de naam ‘Breaks out!’ Naast een groot podium werd reus Contios opgesteld als motivator/moderator, ook met mondmasker. De leerkrachten zelf brachten de reus in beweging. Met aangepaste muziek voor de jongeren kwam heel de groep per bubbel in beweging met de reus aan kop. Een geheel met prachtige originele activiteiten om duimen en vingers af te likken.

Verder nam Contios nog deel aan activiteiten buiten onze gemeentegrens. Met de financiële vergoedingen die REUZENplan daarvoor kreeg, is het mogelijk om toekomstige voorstellingen in Kontich gratis te houden voor de grote gemeenschap.

• Zuidranddag: Een verzameling van reuzen uit de Zuidrand. Een geheel in de vorm van een tentoonstelling met vertellingen op het podium in cc Het Aambeeld van Aartselaar. 
• Evenement in Gilze in Nederland: de opening van een historisch vijfwegenplein met korte vertelling in samenwerking met de plaatselijke reuzen. Een organisatie door gemeente Gilze en Rijen en de vereniging rond de Gilse reuzin Gullemoei.
• 750 jaar Hove: optocht met de reuzen uit de zuidrand met een tentoonstelling en vertellingen. Ter gelegenheid van dit feest werd een nieuwe reuzin gemaakt. Een organisatie van de Zuidrand.
• Brooikensdag in Reet: een vijfjaarlijks feest in de buurgemeente Reet. De werkgroep rond de Brooikensdag maakte een kortverhaal met drie reuzen uit Reet. Contios kwam op bezoek en bracht een krakelingenbrood mee. Hij stond een week vooraf naast het gemeentehuis als reclame voor het feestweekend. 

Voor het tienjarig jubileum werd gezocht naar een nieuwe locatie in Kontich. Eén plaats sprong in het oog: de grote trappen voor feestzaal het Halfdiep of het nog nooit gebruikte amfitheater van Kontich. Ideaal om een groot publiek een voorstelling te laten volgen, vanop een helling is dit geen probleem. De geschiedenis van deze site is ook bijzonder. Tijdens de archeologische opgravingen voor de heraanleg van het voetbalveld, juist naast de feestzaal, werden de oudste bewoningssporen van Kontich gevonden en werd een grafveld met een vijftigtal urnen opgegraven. 

De feestvoorstelling wordt een archeologisch sprookjesverhaal in de put van het Halfdiep! Evi Rosiers schreef het verhaal. REUZENplan werkt deze keer met vijf acteurs die het verhaal spelen. Het geheel wordt opgeluisterd door twee dansgroepen, de zesdeklassers van vier lagere scholen en een groep vluchtelingen uit Oekraïne, een nieuwe gemeenschap die plots in onze gemeente een thuis zocht. De apotheose komt er met de jongeren van de circusschool uit Antwerpen-Dam (Ell Circo d’Ell Fuego) en het geheel wordt aan elkaar gelijmd door een muzikante Cornelia Zambila met haar 7 muziekinstrumenten. De twee avondvoorstellingen lokten circa achthonderd toeschouwers. Relatief weinig in vergelijking met vorige optreden, maar dit valt te wijten aan de zeer slechte weersomstandigheden en de overschakeling naar het zomeruur.

Contios is dus geen traditionele reus. Het is geen gedragen reus, hij wordt voortbewogen door een groep van mensen zodat het lijkt alsof hij zelf stapt. Hij heeft niets met carnaval te maken, maar houdt wel van humor. Er zijn geen activiteiten op vaste data of op een vast weekend. Werkgroep REUZENplan gaat aan de slag met thema’s of activiteiten die ze interessant vinden of op uitnodiging van anderen. 

Er zijn 1875 reuzen geregistreerd in heel België, maar er bestaat maar één verhalenreus. Contios komt steeds op andere manieren in beeld, naargelang de gelegenheid. Dit kunnen statische houdingen zijn aan een gevel of aan een waterkant, maar ook overdag of ’s avonds. Hij komt graag in contact met de mensen rondom hem. In zijn verhalen kan hij fouten maken of boos/blij worden, het kijkende publiek vult zelf zijn niet bestaande mimiek aan. Dit is verschillend voor volwassenen en voor kinderen. Hij wordt vaak aangesproken voor jubileumvieringen, hierdoor wordt feesten ook belangrijk. Hij is bij aanvang opgebouwd met jongeren en in onze verhalen trachten we de gezonde mix van leeftijden te bewaken. Als groep gaat REUZENplan steeds op zoek naar nieuwe mogelijkheden en samenwerkingsverbanden. Er wordt niet gewerkt met contracten, maar met onderling overleg en samen nadenken en bouwen aan een gemeenschappelijk doel. Er wordt vertrokken van wederzijds vertrouwen en respect, vanuit dialoog, vanuit een face-to-facegesprek. 

Door de evolutie en de eigentijds bekeken verhalen krijgt de reus stilaan een eigen karakter en vormt hij een eigen mening. Een rode draad doorheen de verhalen zijn ook zijn Keltische roots, het verleden komt altijd ter sprake in zijn verhalen. In een verhaal op locatie speelt de omgeving of het verleden een belangrijke rol. Maar vooral de mensen uit de omgeving zijn een belangrijke inspiratiebron. Zo is Contios vooral een reus die mensen verbindt en op die zorgt voor sociaal cement tussen alle mogelijke bevolkingsgroepen. Zo kunnen het wordings- en activiteitsproces van Contios dienen bij gelijkaardige projecten.34

We betrachten met REUZENplan de 3 pijlers die omschreven zijn bij de triskel zo goed mogelijk te bewaken. De triskel is dan ook in ons logo opgenomen.