2024 nr. 2

Er gaat geen dag voorbij of we worden overspoeld met berichten over hoe artificiële intelligentie ons leven zal veranderen. Maar laat de onwetendheid of misschien wel de angst je niet remmen om ermee aan de slag te gaan. Redacteur Frank Wertelaers, onze nerdy enthousiasteling, somt zeven toepassingen op voor de theaterwereld die veilig, redelijk makkelijk in gebruik, en gratis of goedkoop zijn.

'Romeo en Julia', gemaakt door Adobe Firefly

'Romeo en Julia', gemaakt door Adobe Firefly

1. Om teksten terug te vinden (Copilot)

Voor het nieuwe seizoen zijn jullie op zoek naar een stuk om te spelen. Jullie herinneren zich nog vaag een stuk waarover iemand vertelde na een voorstelling van een bevriend theatergezelschap. Het klonk heel leuk, maar waar had je nu ook alweer de titel of auteur opgeschreven? Geen nood: Google is je vriend, want je herinnert je nog de grote lijnen van het verhaal en enkele personages. Maar helaas, wat je ook probeert, Google kan het stuk maar niet vinden. Een optie is dan om aan artificiële intelligentie dezelfde vraag te stellen. De kracht van AI bestaat erin om je zoekopdracht taalkundig zo te verfijnen dat het tot betere resultaten leidt. 

2. Om te brainstormen (Copilot Creative)

De meest voor de hand liggende toepassing is de vraag of artificiele intelligentie een script kan bedenken. Ik deed verschillende testen, maar die leidden in eerste instantie tot een teleurstellend resultaat: bordkartonnen personages en kleurloze teksten die gewoon heel feitelijk alle acties beschreven. Maar tóch gebeurde er iets interessants tijdens de test.

Een bekend fenomeen van slimme chatbots zoals ChatGPT is dat ze na een tijdje beginnen te “hallucineren”. Ze beginnen nieuwe informatie te genereren op basis van wat je zelf als input hebt gegeven. Het resultaat van zo’n hallucinatie kan zo van de pot gerukt zijn dat ze wel kan dienen om je fantasie te prikkelen en inspiratie op te doen voor een voorstelling. Na een aantal keer proberen kwam ik bijvoorbeeld terecht bij dit decor: “een gigantische schoenendoos, drijvend op een oceaan van chocoladesaus, de lucht ruikt naar verbrande sokken en regenbogen.” Trippy! Zeker voor improvisatiegezelschappen lijkt het me leuk om hiermee aan de slag te gaan.

3. Om afbeeldingen te maken (Adobe Firefly en Canva Pro)

Je hebt een geweldig concept voor de affiche van je voorstelling, maar je krijgt het maar niet voor elkaar? Of je hebt een rechtenvrije foto nodig voor je affiche? Programma’s zoals Canva Pro en Adobe Firefly bieden de mogelijkheid om foto’s te genereren via artificiële intelligentie. Opgelet: realistische foto’s genereren met echte mensen lukt nog niet zo vlot, zoals je kan zien bij de foto van Romeo en Julia bovenaan dit artikel. Op het eerste gezicht ziet het er misschien goed uit, maar als je iets aandachtiger kijkt, zie je dat de verhoudingen van gezicht en lichaam niet kloppen.

Als je iets artistiekers wilt, kan je terugvallen op de gratis Bing Image Creator, een onderdeel van Copilot.

Er zijn ten slotte ook tal van online applicaties om foto’s te bewerken, en bijvoorbeeld de achtergrond van een afbeelding te verwijderen. Makkelijk in gebruik, dus vergeet die cursus Photoshop!

4. Om een promotekst te schrijven (Copilot)

Geen inspiratie voor een wervende tekst in het programmaboekje? Schrijf een rudimentaire tekst met een aantal instructies, zoals het aantal tekens en de korte inhoud, en laat artificiële intelligentie het werk voor jou doen! Binnen enkele seconden krijg je een perfecte tekst zonder taalfouten die voldoet aan alle voorwaarden. Bijschaven kan altijd nog!

5. Om video's te genereren (Runwayml.com, Elai.io en Synthesia.io)

Sommige gezelschappen willen al eens nieuwe media en technologie integreren in hun voorstelling. Stel dat je aan de slag wil gaan met filmmateriaal, maar je hebt er geen ervaring mee, omdat het materiaal niet geschikt is voor wat je voor ogen hebt? Experimenteer dan eens met filmpjes die door artificiële intelligentie gegenereerd zijn.

Ook jeugdtoneel Kaboekie uit Zonhoven deed dat voor hun voorstelling ‘Inteam’. Enkele acteurs werden omgetoverd tot avatars met behulp van verschillende softwareprogramma’s (Dreamface, Agisoft Photoscan, Unreal Engine, Metahuman Creator…). Ze zijn er zelfs in geslaagd om de avatars te animeren, wat een heel leuk resultaat opleverde.

Gezelschap Kaboekie maakte acteurs tot avatars

6. Om muziek te componeren (Suno.com)

Mijn favoriete ontdekking tijdens deze zoektocht is bij voorsprong Suno. Geef een titel, een onderwerp en een muziekgenre op, en Suno zal je verrassen met een aantal persoonlijk gecreëerde liedjes. Ook in het Nederlands!

Ik nam de proef op de som met de volgende zoekopdracht: “Maak een emotionele ballade om te mogen schrijven voor OPENDOEK-magazine, in country-stijl.” Dit is alvast één van de strofes die Suno voor me schreef:

Mijn Penstreling

De woorden klateren als een beekje in mijn geest

Ze brengen vreugde

Vervulling en innerlijke vrede

OPENDOEK-magazine

Dankbaar voor deze kans

Om te schrijven

Te creëren

Mijn pen in mijn hand

(Het volledige nummer kan je beluisteren via de QR-code.)

7. Om vanalles en nog wat mee te doen (theresanaiforthat.com)

Er zijn nog veel meer toepassingen te vinden: denk aan artificiële intelligentie die je helpt bij het identificeren van alle taken bij een voorstelling, of een virtuele tegenspeler om je tekst mee te oefenen. Wil je alle mogelijkheden eens bekijken? Op theresanaiforthat.com kan je tussen meer dan 12.000 al bestaande AI’s gaan zoeken. Niet gevonden wat je zocht? Stel een vraag en de mogelijkheid bestaat dat iemand het zomaar voor jou zal maken.

Een Turing-test

Een Turing-test

De manier om na te gaan of Artificiële Intelligentie (AI) écht intelligent is of enkel goed is in het imiteren van wat het al kent, is de Turing-test. Deze eerste toepassing leende zich perfect om de kracht van AI te meten met een mens. Daarom liet ik Bastiaan Malcorps, coördinator van de Theaterbib van OPENDOEK, zich meten met een aantal AI’s: wie kon mij op basis van volgende informatie het snelst leiden naar het juiste stuk?

“Een absurd komisch stuk gaat over een familie uit New York waarbij de moeder en zoon op een onbewoond eiland stranden na een vliegtuigongeluk. Ze overleven en worden na een aantal jaren gered. De zoon heeft ondertussen kannibalistische neigingen ontwikkeld en de moeder heeft iets met schoenen. Na de redding worden ze verenigd met de vader die ondertussen een relatie heeft met de poetsvrouw.” *

Daar waar elke aangeroepen AI faalde om mij de juiste tekst aan te leveren, beantwoordde Bastiaan binnen de vijf minuten mijn e-mail én wist hij daarbovenop nog een aantal aanverwante werken aan te bevelen. 1-0 voor de mensheid!

Waren de resultaten van de AI dan volledig zinloos? Dat nu ook weer niet! Er kwamen een aantal suggesties naar boven waaraan je niet spontaan zou denken, maar die toch de nieuwsgierigheid prikkelen.

*‘Beestig’ (‘Fat men in skirts’) van Nicky Silver

CONCLUSIE

Mijn conclusie na het schrijven van dit artikel is dat de wereld van artificiële intelligentie een hypermoderne speeltuin is met ontelbare mogelijkheden. Klaar voor ons, de creatievelingen, om ermee te experimenteren.

Al moet ik nog wel een kanttekening maken. Bij de gratis versies van sommige programma’s ondervond ik hier en daar problemen: functies die niet werkten of tijdelijk onbeschikbaar waren voor niet-betalende gebruikers. Helemaal op punt staat het duidelijk nog niet, want kant-en-klare scripts, liedjes of designs kan artificiële intelligentie (nog) niet afleveren. Gelukkig maar!

Door AI gegenereerde mensen zien er nog onecht uit